1. Khi nào cần dùng Pass Box trong nhà máy điện tử?

Trong môi trường sản xuất điện tử, việc kiểm soát hạt bụi siêu mịn, tĩnh điện và vi sinh vật là điều kiện bắt buộc để đảm bảo chất lượng sản phẩm đầu ra - đặc biệt với các linh kiện nhạy cảm như bo mạch, IC, module cảm biến, v.v. Chính vì vậy, Pass Box trở thành thiết bị gần như bắt buộc trong mọi thiết kế phòng sạch điện tử đạt chuẩn ISO 14644-1.

Dưới đây là ba tình huống phổ biến nhất mà một nhà máy điện tử cần sử dụng Pass Box:

Chuyển vật tư giữa hai khu vực có cấp độ sạch khác nhau

Các nhà máy điện tử thường được chia thành nhiều phân khu với yêu cầu sạch khác nhau (ví dụ: ISO Class 7 cho khu phụ trợ, ISO Class 5 cho phòng SMT). Việc vận chuyển vật tư, dụng cụ, linh kiện qua lại giữa các khu vực này cần thực hiện qua Pass Box để:

• Hạn chế nhiễm bẩn chéo giữa các cấp độ sạch
• Giảm thiểu luồng di chuyển của con người qua các cửa chính
• Tăng tốc độ trao đổi vật phẩm mà vẫn đảm bảo kiểm soát môi trường

Hạn chế thao tác trực tiếp từ nhân sự

Mỗi lượt ra vào phòng sạch đều mang theo nguy cơ nhiễm tạp chất từ quần áo, tóc, da hoặc bụi tĩnh điện. Pass Box giúp:

• Giảm số lần mở cửa chính → giữ chênh áp ổn định
• Tránh tiếp xúc vật lý giữa nhân sự ở hai khu vực
• Tăng độ an toàn cho các linh kiện nhạy cảm với ESD

Duy trì chênh áp và luồng khí một chiều

Một số khu vực sản xuất yêu cầu chênh áp nghiêm ngặt để đảm bảo khí bẩn không tràn ngược vào phòng sạch. Việc sử dụng Pass Box có tích hợp khóa liên động hoặc hệ thống lọc khí cục bộ (HEPA) sẽ hỗ trợ:

• Đảm bảo khí không rò rỉ qua các lối trao đổi vật phẩm
• Giữ luồng khí vận hành đúng thiết kế một chiều
• Giảm thiểu áp lực cho hệ thống HVAC tổng thể

Pass Box không chỉ là thiết bị trung gian - mà là mắt xích quan trọng giúp duy trì sự ổn định của toàn bộ hệ thống phòng sạch điện tử. Do đó, hiểu đúng thời điểm cần lắp Pass Box là bước đầu tiên trong việc thiết kế nhà máy đạt chuẩn và tối ưu chi phí vận hành.

Xem thêm: Tại sao phải kiểm soát độ ẩm trong phòng sạch điện tử

2. Các tiêu chí quan trọng khi lựa chọn Pass Box điện tử

Không phải mọi Pass Box đều phù hợp với phòng sạch điện tử. Mỗi ngành có đặc thù riêng, và với lĩnh vực sản xuất linh kiện, bảng mạch và thiết bị công nghệ cao, việc lựa chọn Pass Box cần đặc biệt chú trọng đến các yếu tố như kiểm soát tĩnh điện, độ kín khí và khả năng tương thích với cấp độ sạch ISO.

Dưới đây là 5 tiêu chí kỹ thuật quan trọng nhất cần xem xét:

1. Khả năng chống tĩnh điện (ESD-safe)

Tĩnh điện là "kẻ thù số một" trong ngành điện tử - chỉ một điện tích nhỏ cũng có thể phá hỏng bo mạch hoặc gây lỗi vi mạch. Do đó, Pass Box sử dụng trong khu vực như SMT, kiểm tra linh kiện cần:

• Bề mặt sơn phủ ESD hoặc sử dụng thép sơn tĩnh điện có điện trở bề mặt đạt chuẩn (10⁶-10⁹ Ω)
• Bản lề, tay nắm, gioăng kín không tích điện hoặc cách điện hoàn toàn
• Tiếp đất an toàn để triệt tiêu điện tích tích tụ

Gợi ý: Chọn Pass Box có chứng nhận kiểm tra ESD theo tiêu chuẩn ANSI/ESD S20.20 hoặc tương đương.

2. Loại cửa và hệ thống khóa liên động

Trong môi trường cần kiểm soát nghiêm ngặt luồng khí và thao tác con người, khóa liên động là yếu tố bắt buộc. Với nhà máy điện tử:

• Nên chọn Pass Box có khóa liên động điện tử, ngăn mở đồng thời hai cửa
• Tích hợp đèn báo trạng thái (đỏ - xanh) giúp người vận hành dễ nhận biết cửa nào đang mở
• Cửa kính cường lực, chống bám bụi, cho phép quan sát bên trong mà không cần mở

3. Cấp độ lọc không khí bên trong

Nếu khu vực sử dụng yêu cầu cấp độ sạch từ ISO Class 5-6-7, việc tích hợp hệ thống lọc khí trong Pass Box là rất cần thiết:

• HEPA filter (Hi-Efficiency Particulate Air): hiệu suất lọc ≥99.97% với hạt ≥0.3 micron
• ULPA filter (Ultra-Low Penetration Air): dùng cho cấp ISO 5, lọc ≥99.999%
• Có thể kết hợp thêm đèn UV nếu cần tiệt trùng vật phẩm

4. Kích thước khoang bên trong phù hợp

Việc chọn Pass Box quá nhỏ sẽ gây cản trở thao tác, trong khi quá lớn lại tốn không gian và chi phí. Hãy xác định:

• Kích thước trung bình của vật phẩm trao đổi (thùng linh kiện, bo mạch, dụng cụ kiểm tra…)
• Tần suất vận chuyển để chọn loại 1 cửa hay 2 cửa, đơn hoặc đôi
• Không gian lắp đặt thực tế để chọn loại đặt bàn, gắn âm tường hay đặt sàn

Gợi ý: Với khu vực SMT, nên dùng Pass Box có kích thước khoang khoảng 600 x 600 x 600 mm.

5. Vật liệu chế tạo đạt chuẩn phòng sạch

Đảm bảo vệ sinh, độ bền và chống ăn mòn là yếu tố quan trọng khi chọn vật liệu:

• Inox 304 hoặc inox 316L: bề mặt mịn, không gỉ, dễ lau chùi, chống hóa chất
• Thép sơn ESD tĩnh điện: chi phí tối ưu hơn, vẫn đáp ứng yêu cầu chống tĩnh điện
• Không nên dùng vật liệu nhôm, nhựa hoặc thép thường vì dễ phát sinh bụi, khó vệ sinh, không bền

Xem thêm: Hướng dẫn lựa chọn trang phục phòng sạch cho nhà máy điện tử

3. Phân loại Pass Box phổ biến theo nhu cầu ứng dụng

Mỗi khu vực trong nhà máy điện tử có yêu cầu vận hành khác nhau, từ kiểm soát bụi, tĩnh điện đến tốc độ trao đổi vật phẩm. Việc chọn sai loại Pass Box không chỉ ảnh hưởng đến hiệu quả sản xuất mà còn có thể gây nguy cơ hỏng linh kiện nhạy cảm.

Dưới đây là 4 loại Pass Box phổ biến nhất, phân loại theo tính năng kỹ thuật và ứng dụng thực tế:

Xem thêm: Các phương pháp kiểm tra và đánh giá độ sạch trong phòng sạch điện tử

4. Những lỗi thường gặp khi chọn Pass Box cho phòng sạch điện tử

Trong quá trình triển khai hệ thống phòng sạch điện tử, rất nhiều đơn vị gặp phải tình trạng mua nhầm, lắp sai hoặc phải thay thế Pass Box sau một thời gian ngắn vận hành. Nguyên nhân không nằm ở thiết bị, mà ở việc đánh giá chưa đúng nhu cầu thực tế khi lựa chọn.

Dưới đây là 3 sai lầm phổ biến nhất mà các kỹ sư và chủ đầu tư nên tránh:

1. Chọn sai loại cửa - Dẫn đến rò khí, mất kiểm soát môi trường

Nhiều người mặc định rằng mọi loại cửa Pass Box đều giống nhau, dẫn đến:

• Chọn cửa bản lề thông thường cho khu vực cần độ kín cao, khiến khí sạch rò ra, áp suất không ổn định.
• Không tích hợp khóa liên động, dẫn đến việc mở đồng thời hai cửa - vi phạm nguyên tắc vận hành một chiều.
• Cửa kính mỏng, không chịu lực gây nguy hiểm khi có va đập trong lúc vận chuyển vật liệu.

Khuyến nghị:
Luôn chọn cửa kính cường lực, có ron đệm chống rò khí và khóa liên động điện tử nếu sử dụng trong dây chuyền SMT, test hoặc đóng gói sản phẩm.

2. Không kiểm tra độ dẫn điện của vật liệu - Gây nguy cơ hỏng linh kiện

Một lỗi nghiêm trọng nhưng thường bị bỏ qua trong ngành điện tử là:

• Dùng Pass Box có bề mặt thép thường hoặc nhựa, không đạt tiêu chuẩn ESD → dễ tích tụ tĩnh điện.
• Không kiểm tra điểm nối đất hoặc không có dây tiếp địa → không triệt tiêu điện tích khi thao tác.

Hậu quả: Bo mạch, IC hoặc sensor dễ bị hỏng mà không thể xác định nguyên nhân lỗi trong quá trình kiểm định.

Khuyến nghị:
Kiểm tra kỹ điện trở bề mặt vật liệu (theo tiêu chuẩn ANSI/ESD S20.20), yêu cầu giấy chứng nhận ESD khi đặt hàng thiết bị.

3. Kích thước không tương thích với vật phẩm - Gây phát sinh chi phí thay thế

Một sai lầm phổ biến khác là:

• Đặt Pass Box theo kích thước tiêu chuẩn sẵn có, không tính toán trước kích thước trung bình của vật phẩm vận chuyển.
• Không đo đạc không gian lắp đặt thực tế, dẫn đến việc phải đục tường hoặc thay đổi thiết kế layout.

Hệ quả là Pass Box không sử dụng được hiệu quả, hoặc phải thay thế sau khi nhà máy đi vào vận hành - gây lãng phí thời gian và chi phí.

Khuyến nghị:
Luôn khảo sát trước chiều rộng, chiều cao, số lượng vật phẩm mỗi lần trao đổi. Tùy vào nhu cầu có thể chọn loại đặt bàn, gắn âm tường hoặc Pass Box đôi.

Xem thêm: Lọc ULPA trong phòng sạch điện tử khác gì so với HEPA?

5. Gợi ý lựa chọn Pass Box theo khu vực cụ thể

Trong thiết kế phòng sạch điện tử, không có một loại Pass Box nào phù hợp cho tất cả mọi vị trí. Mỗi khu vực chức năng sẽ có mục tiêu kiểm soát khác nhau: chống tĩnh điện, chống bụi, tiệt trùng hay tối ưu thao tác. Dưới đây là những gợi ý cụ thể để bạn lựa chọn đúng thiết bị ngay từ đầu - tránh sai sót, tối ưu chi phí và tuân thủ tiêu chuẩn ISO/ESD.

Phòng SMT - Lắp ráp linh kiện:

• Yêu cầu: Kiểm soát chặt chẽ ESD, dễ thao tác, quan sát nhanh bên trong
• Khuyến nghị:
• Pass Box chống tĩnh điện (ESD-safe)
• Cửa kính cường lực hai lớp, dễ quan sát
• Tích hợp khóa liên động điện tử, đèn báo trạng thái
• Lý do: Bo mạch, IC, module đều cực kỳ nhạy cảm với tĩnh điện. Việc mở cửa sai trình tự có thể phá hủy toàn bộ lô sản phẩm.

Kho nguyên vật liệu (NVL):

• Yêu cầu: Trao đổi vật phẩm số lượng lớn, không yêu cầu kiểm soát ESD quá nghiêm ngặt
• Khuyến nghị:
• Pass Box cơ, dạng cửa tay kéo hoặc bản lề
• Kích thước lớn (≥700 x 700 mm), phù hợp với thùng carton hoặc khay lớn
• Lý do: Đây là khu vực giao nhận hàng hóa thô nên cần sự linh hoạt, tiết kiệm chi phí, nhưng vẫn đảm bảo ngăn cách hai vùng sạch - bẩn.

Khu vực kiểm tra chất lượng (QC):

• Yêu cầu: Di chuyển linh kiện mẫu hoặc dụng cụ đo có độ chính xác cao
• Khuyến nghị:
• Pass Box bán tự động, khóa điện tử
• Tích hợp đệm khí hoặc gioăng mềm, chống rung
• Lý do: Dụng cụ đo như oscilloscope, test jig dễ hỏng nếu va chạm. Loại bán tự động giúp thao tác chính xác, giảm lỗi từ người vận hành.

Phòng test điều kiện môi trường:

• Yêu cầu: Môi trường kiểm soát cực sạch, cần lọc bụi và khử vi sinh
• Khuyến nghị:
• Pass Box có HEPA filter (≥99.97%)
• Tích hợp đèn UV để tiệt trùng bề mặt vật phẩm
• Lý do: Mỗi mẫu test phải đảm bảo không nhiễm vi sinh, bụi tĩnh. Thiết bị Pass Box cần hỗ trợ lọc khí cục bộ và sát trùng nhẹ nhàng trước khi vật phẩm vào phòng.

6. Giải đáp nhanh về Pass Box trong ngành điện tử

Có cần dùng Pass Box có lọc HEPA cho phòng điện tử không?

Không bắt buộc với tất cả các khu vực, nhưng rất nên dùng ở những nơi yêu cầu kiểm soát bụi mịn cấp ISO cao, đặc biệt là phòng test độ ổn định, khu kiểm tra chất lượng hoặc khu vực sản phẩm hoàn thiện.
HEPA giúp lọc các hạt ≥0.3 micron với hiệu suất ≥99.97%, bảo vệ linh kiện nhạy cảm trước bụi siêu mịn có thể gây lỗi.

Tôi có thể dùng Pass Box inox cho khu vực ESD không?

Có thể, nhưng cần đảm bảo inox được xử lý chống tĩnh điện, ví dụ như phủ lớp sơn ESD đạt điện trở bề mặt từ 10⁶-10⁹ Ω.
Tốt nhất nên chọn Pass Box chuyên dụng ESD-safe, có dây tiếp địa, vật liệu cách điện và chứng nhận kiểm tra ESD tiêu chuẩn quốc tế (ANSI/ESD S20.20).

Nên chọn Pass Box cơ hay điện tử cho nhà máy điện tử?

• Pass Box cơ phù hợp với khu vực ít yêu cầu, như kho NVL hoặc đóng gói sơ cấp.
• Pass Box điện tử (bán tự động hoặc full auto) nên dùng trong dây chuyền SMT, QC, phòng test - nơi cần khóa liên động, đèn báo trạng thái, thao tác an toàn và tích hợp tốt với hệ thống quản lý phòng sạch.

7. Bạn chưa chắc nên chọn Pass Box nào cho nhà máy điện tử của mình?

Việc lựa chọn sai Pass Box có thể khiến bạn phải trả giá bằng chất lượng sản phẩm, tốn thêm chi phí sửa đổi, thậm chí mất điểm trong các đợt đánh giá ESD, ISO.

Đừng để sai lầm nhỏ gây ra hậu quả lớn.
Hãy để đội ngũ kỹ sư phòng sạch của VCR đồng hành cùng bạn - từ khảo sát thực tế, tư vấn chọn loại Pass Box phù hợp cho từng khu vực đến lắp đặt và hướng dẫn sử dụng chuẩn GMP/ISO/ESD.

Liên hệ ngay hôm nay để được tư vấn chuyên sâu:

Hotline: 090.123.9008

Email: [email protected]

Website: https://phongsachdientu.com/

Diep VCR